Alaattin Aktaş: Enflasyon tahminlerinde tuhaf oranlar var
Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, yılın son enflasyon raporuna ilişkin yaptığı açıklamada, ekonomi uzmanlarının dikkati 2024 tahmin aralıkları ve oranları üzerinde yoğunlaştı. Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, Erkan’ın belirlediği yüzde 30-42 aralığının, Alt ve üst limitler alışılmadık olduğundan 2024 enflasyon hedefi yüzde 36 olarak belirlendi. Aktaş, Mayıs 2024’te yüzde 74 olması varsayılan enflasyonun yerel seçim harcamaları nedeniyle yıl sonunda yüzde 36’ya düşmesinin mümkün olmayacağını da yazdı.
Alaattin Aktaş’ın “Enflasyon tahminlerinde tuhaf oranlar var” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
“Tahmin artırılabilir, varsayım aralığı genişletilebilir; gelişmelere göre bunlar normal. Ancak çok sıradan olmayan, sıradan görünmeyen iddialar da var.
Merkez Bankası Başkanı Gaye Erkan konuşmasında enflasyonun yükseleceği iki aya dikkat çekti. Bunlardan biri, bu ay doğalgaz kullanımı hızla artacak… Kasım ayında havaların soğuması ve doğalgaz kullanımının artmasıyla birlikte tüketim, halkın aylık 25 metreküp miktarının çok üzerine çıkacak. Bu da TÜFE’de olağanüstü bir artışa yol açacak.
Ama elbette bu artış da dikkate alındı ve bu yılki yüzde 65 varsayımı da buna göre belirlendi.
Önemli olan gelecek yılın mayıs ayı. Bu yılın mayıs ayında doğal gaz fiyatlarının TÜFE’de dikkate alınmaması nedeniyle enflasyon sıfır (yüzde 0,04 artış) olarak gerçekleşti. Biliyorsunuz hep yüksek faizlerin ortadan kalkması ve yerine düşük faizlerin gelmesiyle oluşan olumlu baz etkisinden bahsediyoruz ama 2024 yılının Mayıs ayında tam tersi olacak. Bu yılın Mayıs ayında olduğu gibi sıfır seviyesinde bir faiz olmayacağı için, Yıllık TÜFE hızla artacak.
Bunu biz söylemiyoruz, Merkez Bankası Başkanı Gaye Erkan söylüyor. Erkan, mayıs ayında yıllık TÜFE’nin yüzde 70-74 aralığında olmasının beklendiğini ve bunun zirve olacağını belirtiyor.
74’TEN 36’YA NASIL GİDERİM?
Peki, oranın yüzde 74’e çıkarılacağı açıklandıktan sonra yıl sonu için verilen yüzde 36 varsayımına ne diyeceğiz? 74’ten 36’ya nasıl ineriz?
Gelin birlikte bir hesap yapalım…
Bu yılın mayıs ayında TÜFE yani endeks 1300,60 seviyesindeydi. Gelecek yılın mayıs ayında yıllık enflasyonun yüzde 74 olması beklendiğine göre bu ay endeksin 2263,04’e yükseleceği anlamına geliyor. Mayıs 2024 endeksini bir kenara bırakalım.
Aralık 2022’deki endeks 1128,45’tir. Bu yılın enflasyonunun yüzde 65 olacağı varsayıldığında endeks bu yılın Aralık ayında 1861,94’e yükselecek.
Devam edelim; 2024 yılı enflasyon tahmini yüzde 36 ise bu yıl Aralık ayında oluşması beklenen 1861,94 endeksini yüzde 36 artıralım, 2024 Aralık ayı için 2532,24 endeksini bulacağız.
Gelelim Mayıs 2024 endeksine… Mayıs ayında 2263,04 olan endeks, Aralık ayında 2532,24’e yükselecek. Yani yedi ay boyunca ne kadarlık bir artış öngörülüyor? Yüzde 11,90.
Bu ikna edici değil mi? İşte hesaplamaları yapın!
Peki Haziran-Aralık arası yedi ayda yüzde 11,90 enflasyon zor mu?
Son üç yılın Haziran-Aralık dönemlerini hatırlatalım, zor olup olmadığına siz karar verin!
2021 yılında yüzde 27,91, 2022 yılında yüzde 27,11, bu yıl ise yüzde 43,16 olması bekleniyor.
Yedi ay boyunca yüzde 11,90’da kalabilmek, aylık ortalama artışın yüzde 1,6’da tutulmasıyla mümkün.
2024 yerel seçimlerine kadar çok para harcamak, ardından aylık enflasyonu yüzde 1,6’da tutmak…
Eğer gerçekleşirse harika olur!
Olmazsa bahane bulunur!” (HABER MERKEZİ)